REKUPERACJA
Rekuperacja umożliwia ograniczenie strat ciepła spowodowanych wentylacją budynku.
Rekuperator – urządzenie stosowane w systemach wentylacyjnych, które umożliwia rekuperację (odzyskiwanie) ciepła z powietrza wywiewanego z budynku lub instalacji przemysłowej.
Pozwala zmniejszyć o 80% energii potrzebnej do ogrzania nawiewanego powietrza.
Rekuperator jest wymiennikiem ciepła. Do przekazania ciepła z wydmuchiwanego powietrza do nadmuchiwanego stosuje się różne konstrukcje rekuperatorów:
z czynnikiem pośrednim (np. glikol albo freon):
z obiegiem samoczynnym w tym rurka ciepła,
z obiegiem wymuszonym także pompy ciepła
z ruchomym wypełnieniem zmieniającym styczność z powietrzem wydmuchiwanym i wdmuchiwanym (np. wymienniki obrotowe),
Rekuperatory przekazujące ciepło przez przegrodę płytową:
krzyżowe – Powietrze przepływa przez ustawione do siebie prostopadle kanały. W jednym przepływa ciepłe powietrze wywiewane z zew. ogrzewając rząd kanałów z powietrzem z zewnętrza. Sprawność tego typu rekuperatora waha się od 50-70% odzysku ciepła, stosując jednak dwa wymienniki-szeregowo osiągnąć można sprawność do 90%
przeciwprądowe – Kanały powietrza ustawione są równolegle przez co strumień powietrza zimnego skierowany jest w przeciwnym kierunku do ciepłego. Sprawność tego typu rekuperatorów sięga nawet do 95% odzysku ciepła (przy stosowaniu wymienników przeciwprądowych o spiralnym kształcie kanałów)[2]
Stosowanie rekuperacji w nowych obiektach budowlanych jest obowiązkowe w budynkach przeznaczonych na pobyt 100 lub więcej osób (20m3/h na osobę) lub o wymianie powietrza w wentylacji mechanicznej powyżej 2000m3/h.
Niektóre modele rekuperatorów umożliwiają odzyskanie części pary wodnej zawartej w wydmuchiwanym powietrzu i przekazanie jej do nadmuchiwanego powietrza, co zmniejsza energię zużywaną na nawilżanie powietrza w budynku (częściowo sytuacja taka ma miejsce w rekuperatorach obrotowych).
Dla podniesienia sprawności wentylacji mechanicznej z rekuperatorem podłącza się ją do gruntowego wymiennika ciepła, który latem chłodzi a zimą dogrzewa powietrze zasysane przez rekuperator.
Istnieją systemy wentylacyjne gdzie stosuje się wielostopniowy odzysk ciepła. Oprócz GPWC (gruntownego powietrznego wymiennika ciepła) i rekuperatora występuje powietrzna pompa ciepła.
Powietrze wywiewane oddaje ciepło w rekuperatorze oraz przy przejściu przez parowacz pompy ciepła. Powietrze kierowane do budynku odbiera ciepło od gruntu, następnie w rekuperatorze od powietrza wywiewanego oraz ze skraplacza pompy ciepła, której dolnym źródłem jest również powietrze wywiewane. W sezonie letnim istnieje możliwość odwrócenia obiegu pompy ciepła oraz zastosowanie bypassu powietrza wywiewanego w centrali wentylacyjnej (ominięcie rekuperatora). W tej sytuacji powietrze przepływające przez GPWC ochładza się, w rekuperatorze wymiana ciepła nie zachodzi i następnie ochładza się na parowaczu (w odwróconym obiegu freonu parowaczem jest skraplacz).